Khi di chuyển trên đường cao tốc, tốc độ luôn rất cao và mật độ giao thông trên đường thay đổi liên tục, khiến mọi tình huống vượt xe đều tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu người điều khiển xe xử lý thiếu chính xác. Chỉ một khoảnh khắc thiếu quan sát cũng có thể dẫn đến va chạm nghiêm trọng, đặc biệt trong điều kiện đường dài, tầm quan sát hạn chế hoặc xe đang chạy tốc độ cao.
Vì thế, để vượt xe an toàn trên đường cao tốc, người lái cần hiểu rõ các nguyên tắc vận hành, quan sát và kiểm soát tốc đúng cách. Việc nắm vững những quy tắc ngày không chỉ giúp hành trình trọn vẹn mà còn bảo vệ an toàn cho chính bạn và những phương tiện xung quanh.
Khi vượt xe trên cao tốc, tài xế cần duy trì sự quan sát liên tục để đảm bảo mọi thao tác đều diễn ra an toàn. Trước khi chuyển làn, hãy kiểm tra kỹ không gian phía trước, hai bên và đặc biệt là các điểm mù phía sau để chắc chắn rằng khu vực vượt đủ trống và không có phương tiện bất ngờ xuất hiện.
Quan sát kỹ xung quanh trước khi thực hiện vượt xe trên cao tốc để tránh những tình huống không mong muốn - Nguồn: Sưu tầm.
Đoạn đường phía trước phải thật sự thông thoáng, đủ dài để bạn tăng tốc và quay lại làn cũ an toàn. Việc giữ khoảng cách với xe định vượt và các xe xung quanh cũng rất quan trọng, giúp tài xế kiểm soát tốt tốc độ và tránh nguy cơ bị cuốn vào vùng gió của xe lớn.
Ngoài ra, tài xế cần đảm bảo không có phương tiện nào phía sau đang thực hiện thao tác vượt. Nếu phát hiện xe khác đã tăng tốc để vượt, bạn nên giữ nguyên vị trí, giảm nhẹ tốc độ và chờ thời điểm thích hợp.
Trước khi bắt đầu vượt, hãy bật xi nhan sớm và dùng tín hiệu đèn hoặc còi khi cần thiết. Điều này giúp các xe xung quanh nhận biết rõ ý định của bạn, tạo sự phối hợp an toàn trong suốt quá trình vượt trên cao tốc.
Bật đèn xi-nhan để báo vượt cho xe phía sau và xin vượt với xe phía trước - Nguồn: Sưu tầm.
Để thao tác vượt diễn ra an toàn, người lái cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản nhằm hạn chế tối đa rủi ro. Trước hết, bạn không nên cố gắng vượt nhiều xe cùng lúc. Việc chỉ xử lý từng xe một giúp tài xế dễ dàng kiểm soát tốc độ, quan sát tình huống và chủ động xử lý nếu xuất hiện phương tiện mới nhập làn hoặc thay đổi tốc độ bất ngờ.
Luôn giữ khoảng cách an toàn với phương tiện xung quanh trên đường cao tốc - Nguồn: Sưu tầm
Trong suốt quá trình vượt, việc giữ khoảng cách an toàn là yêu cầu bắt buộc. Khoảng cách hợp lý giúp xe có đủ không gian để tăng tốc, đồng thời không gây áp lực hoặc làm mất ổn định cho xe đang được bạn vượt. Điều này đặc biệt quan trọng trên cao tốc, nơi các phương tiện thường di chuyển ở tốc độ lớn.
Sau khi đã vượt qua xe phía trước, tài xế không nên lập tức ép xe vào làn cũ. Hãy tiếp tục duy trì tốc độ cao hơn trong một quãng đủ dài để tạo khoảng cách an toàn với xe vừa vượt. Chỉ khi đã chắc chắn rằng khoảng cách giữa hai xe đủ rộng và việc chuyển về làn cũ không gây ảnh hưởng đến luồng giao thông, bạn mới nên thực hiện thao tác này.
Việc tuân thủ các nguyên tắc trên không chỉ giúp giảm nguy cơ va chạm mà còn tạo sự nhịp nhàng, ổn định cho toàn bộ dòng xe đang lưu thông trên đường cao tốc.
Trong quá trình lưu thông trên cao tốc, không ít tài xế gặp phải tình huống xe phía trước di chuyển chậm nhưng lại không chủ động nhường đường, khiến việc vượt trái trở nên khó khăn. Điều này dẫn đến việc nhiều người chọn cách vượt sang bên phải, dù không chắc đây có phải hành vi hợp pháp hay không.
Theo quy định của Luật Giao thông đường bộ tại Việt Nam, vượt xe trên cao tốc chỉ được thực hiện ở bên trái và việc vượt phải bị xem là vi phạm, ngoại trừ một số tình huống đặc biệt. Lý do là làn bên phải thường được giới hạn tốc độ thấp hơn. Khi bạn tăng tốc để vượt ở làn này, đồng nghĩa với việc vi phạm quy định về tốc độ, gây mất an toàn cho chính mình và các phương tiện khác.
Xe không được phép vượt bên phải trên đường cao tốc nếu không nằm trong những trường hợp đặt biệt - Nguồn: Sưu tầm.
Luật chỉ cho phép vượt phải trong những trường hợp cụ thể như: xe phía trước đang bật tín hiệu rẽ trái hoặc chuẩn bị rẽ trái, xe điện đang chạy giữa đường, hoặc gặp các phương tiện chuyên dụng như xe tưới cây, xe thi công, xe cẩu đang làm việc khiến bạn không thể vượt trái. Ngoài ra, tại một số đoạn có nhiều làn xe phân chia rõ ràng và tốc độ giữa các làn có sự chênh lệch tự nhiên, xe bên phải có thể đi nhanh hơn và được phép vượt mà không vi phạm.
Dù trong bất kỳ tình huống nào, vượt xe trên cao tốc luôn tiềm ẩn nguy hiểm nếu người lái xử lý thiếu thận trọng. Việc nắm rõ luật và trang bị kỹ năng quan sát, phán đoán chính xác sẽ giúp tài xế chủ động hơn, hạn chế rủi ro và đảm bảo an toàn trên mọi hành trình.
