Trong quá trình sử dụng ô tô, không ít tài xế đã từng rơi vào tình huống “dở khóc dở cười” khi xe bất ngờ gần cạn xăng trong lúc đang di chuyển trên đường dài hoặc cao tốc, cách xa các trạm tiếp nhiên liệu.
Trong những tình huống đó, nhiều người thường truyền tai nhau một mẹo đơn giản: tắt điều hòa để giảm tải cho động cơ, từ đó tiết kiệm nhiên liệu, giúp xe “câu kéo” được thêm một quãng đường trước khi tìm được trạm xăng. Nhưng liệu cách làm này có thực sự hiệu quả hay chỉ là tâm lý an ủi?
Hệ thống điều hòa trên xe ô tô hoạt động chủ yếu nhờ vào máy nén, bộ phận được dẫn động trực tiếp từ động cơ thông qua dây đai curoa. Khi bật điều hòa, máy nén phải hoạt động liên tục để làm lạnh không khí, khiến động cơ tiêu hao thêm công suất, từ đó dẫn tới việc tiêu thụ thêm nhiên liệu.
Nhiều người cho rằng khi xe gần hết xăng, có thể tắt điều hòa để tiết kiệm nhiên liệu.
Trừ một số dòng xe điện và hybrid sử dụng máy nén điều hòa chạy điện độc lập, phần lớn các xe sử dụng động cơ đốt trong hiện nay đều dùng điều hòa kiểu truyền thống. Do đó, khi tắt điều hòa, động cơ sẽ không còn phải “gánh” thêm tải từ hệ thống làm lạnh, góp phần giảm nhẹ lượng nhiên liệu tiêu thụ.
Trên thực tế, việc tắt điều hòa có thể giúp tiết kiệm nhiên liệu, nhưng không nhiều như nhiều người vẫn nghĩ. Mức tiết kiệm xăng do tắt điều hòa còn phụ thuộc vào các yếu tố như dung tích động cơ, công suất hệ thống điều hòa, điều kiện vận hành (trời nắng nóng, đường dốc, xe tải nặng…).
Tắt điều hòa có thể tiết kiệm được nhiên liệu, nhưng chỉ với lượng rất ít.
Theo kinh nghiệm của các kỹ thuật viên ô tô, việc bật điều hòa có thể khiến xe tiêu thụ thêm khoảng 5 đến 15% nhiên liệu. Do đó, khi tắt điều hòa, bạn có thể tiết kiệm được một lượng xăng tương đương, nhưng chỉ giúp xe đi xa thêm vài trăm mét hoặc hơn 1 km, tùy điều kiện cụ thể. Đây chỉ là một biện pháp tình thế, không nên xem như giải pháp chủ đạo.
Dù có thể tiết kiệm một ít nhiên liệu, nhưng việc tắt điều hòa cũng đi kèm với một số bất lợi, đặc biệt trong điều kiện thời tiết nắng nóng:
- Cabin nhanh chóng trở nên ngột ngạt
Khi điều hòa ngừng hoạt động, nhiệt độ trong xe sẽ tăng nhanh chóng, khiến người lái cảm thấy khó chịu, mệt mỏi.
Tắt điều hòa xe sẽ khiến không gian nội thất ô tô nóng lên nhanh chóng, gây ngột ngạt, khó chịu.
- Giảm khả năng tập trung khi lái xe
Cảm giác nóng bức, bí bách trong không gian kín dễ làm người điều khiển bị mất tập trung, tăng nguy cơ xảy ra tai nạn.
Đối với những người có sức khỏe yếu, người già hoặc trẻ nhỏ ngồi trên xe, việc không sử dụng điều hòa trong điều kiện nắng nóng kéo dài có thể gây hại đến sức khỏe.
Vì vậy, người lái cần cân nhắc giữa lợi ích tiết kiệm nhiên liệu và yếu tố an toàn khi quyết định tắt điều hòa trong lúc xe đang vận hành.
Việc tắt điều hòa khi sắp hết xăng chỉ nên xem là một biện pháp “chữa cháy” tạm thời trong tình huống không còn lựa chọn.
Giải pháp tốt nhất và hiệu quả nhất để không rơi vào thế bị động vẫn là:
- Luôn theo dõi đồng hồ nhiên liệu thường xuyên.
- Chủ động tiếp nhiên liệu trước mỗi chuyến đi xa.
- Tránh để bình xăng về mức quá thấp, đặc biệt khi di chuyển trên đường cao tốc, vùng nông thôn, hoặc nơi không có trạm xăng gần
Chủ động lên lộ trình nhiên liệu cho xe ô tô trước khi thực hiện chuyến đi dài
Ngoài ra, việc bảo dưỡng định kỳ hệ thống điều hòa và động cơ cũng giúp xe hoạt động tiết kiệm nhiên liệu hơn, tránh tiêu hao không cần thiết.
Tắt điều hòa khi xe sắp hết xăng thực sự có thể giúp tiết kiệm nhiên liệu, nhưng mức tiết kiệm là không lớn và chỉ mang tính chất tình thế. Trong khi đó, việc ngừng sử dụng điều hòa có thể khiến người lái mất tập trung, giảm sự thoải mái và gây ảnh hưởng đến an toàn giao thông.
Thay vì quá trông chờ vào mẹo nhỏ này, tài xế nên chủ động lập kế hoạch tiếp nhiên liệu đầy đủ và theo dõi mức xăng thường xuyên, đó mới là cách hiệu quả và an toàn nhất để tránh rơi vào tình huống khó xử khi di chuyển.
